Αναγκαστική αποχή;

 του Γιώργου Ασημακόπουλου

Μέσα στο -άκρως επικίνδυνο- κλίμα απαξίωσης συχνά ακούγεται ως ατάκα από τους θιασώτες της αποχής ότι "αν κάτι άλλαζε με τις εκλογές τότε θα ήταν παράνομες". Θα ήταν εύκολο να απαντήσω αντιστρέφοντας το ευφυολόγημα λέγοντας ότι αν η αποχή άλλαζε κάτι θα ήταν και αυτή παράνομη.

 Λίγη σημασία έχει το τι λέω εγώ και πόσο "έξυπνο" είναι. Αυτό που έχει αξία είναι ότι ο Καμίνης ψηφίστηκε μόλις από το 35% των δημοτών του, στη Ναύπακτο αυξήθηκε το εκλογικό σώμα κατά 500 άτομα αλλά η αποχή αυξήθηκε κατά 1000 και ότι γενικά λιγοστεύουν αυτοί που πιστεύουν στο δημοκρατικό σύστημα. Σημασία έχει ότι ο κόσμος δεν πιστεύει στην αξία της ψήφου. Σημασία έχει ότι αυτή η αποχή μπορεί να είναι η μουγκή βουή των ανακατατάξεων που έρχονται.

 Κάποια σημασία ίσως έχει να θυμηθούμε -και με αφορμή την αυριανή επέτειο του
Πολυτεχνείου- ότι πριν από κάποια χρόνια κάποιες εκλογές απετράπησαν με ένα καλά οργανωμένο στρατιωτικό πραξικόπημα.

Συγκεκριμένα, είχαν γίνει εκλογές το 1958, το 1961 και το 1964.

• Τo 1958 επικράτησε το κόμμα που ήταν αρεστό στο Παλάτι (ΕΡΕ), αλλά υπήρξε ένα μικρό "πρόβλημα": το κόμμα που εκπροσωπούσε την αριστερά (ΕΔΑ) πήγε υπερβολικά καλά και έγινε αξιωματική αντιπολίτευση. Μετά από αυτό το κάζο, το παλάτι έβαλε τόσο μυαλό όσο και σε λειτουργία το κράτος αλλά και το αδερφάκι του το παρακράτος.
  
• Έτσι το 1961 γίνονται μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας οι εκλογές "βίας και νοθείας".Στρατός, χωροφυλακή και παρακρατικοί δέρνουν τους πάντες, ενώ κάποιοι ψηφίζουν όσες φορές χρειαστεί ώστε να έρθει ένα αποτέλεσμα που να αρέσει στον Βασιλέα. Έτσι το Παλάτι είναι χαρούμενο με το 51% που παίρνει η ΕΡΕ.
  
• Το 1963 γίνονται εκλογές που δεν δίνουν αυτοδυναμία.Γίνονται νέες εκλογές το 1964 και αλλάζει τα πράγματα δίνοντας ένα θεαματικό 53% στην Ένωση Κέντρου, κάτι που δεν άρεσε καθόλου στο παλάτι.

 Έτσι καταλήξαμε ως χώρα-λίκνο της Δημοκρατίας στην ιλαροτραγωδία και φαρσοπαρωδία των Ιουλιανών του 1965, όπου η κυβέρνηση του 53% πέφτει γιατί κάποιοι βουλευτές της άλλαξαν γνώμη. "Ούπς λάθος κάναμε παιδιά" λένε 45 βουλευτές της Ένωσης Κέντρου -μαζί με τον Μητσοτάκη- εγκατέλειψαν το κυβερνητικό κόμμα και, μαζί με την αντιπολίτευση σχημάτισαν κυβέρνηση η οποία είχε μάλιστα και Ναυπάκτιο πρωθυπουργό, τον Νόβα.

Η κυβένηση των αποστατών του Νόβα, που φαίνεται στο κέντρο με το παπγιόν.

Για ενάμισι χρόνο γίνεται πανικός με βουλευτές να πάνε και να έρχονται, με φήμες για χρηματισμό, με υπουργοποιήσεις πολιτικών μικρής εμβέλειας που σε αντάλλαγμα στήριξαν την παλατιανή κυβέρνηση των αποστατών και άλλα γελοία που οδήγησαν στην απαξίωση του πολιτικού συστήματος, την διευκόλυνση των θεσμικών εκτροπών και, στην ισχυροποίηση των παραστρατιωτικών ομάδων που στη συνέχεια κατέλαβαν την εξουσία. Ορέα ατμόσφαιρα όπως ορθογραφούσε ο Μποστ.

Ξανά μανά προκηρύσσονται εκλογές, για τις 28 Μαΐου 1967. Εκλογές που ήταν βέβαιο ότι θα σάρωνε το κόμμα που δεν ήθελε το παλάτι. Εκλογές που δεν γίνανε ποτέ γιατί εκδηλώθηκε στις 21 Απριλίου εκδηλώθηκε η "επανάσταση". Έτσι θέλοντας και μη όλοι απείχαν από τις εκλογές μαζικά, η χώρα γλίτωσε τα κόμματα και τους πολιτικούς και, οι εκλογές κηρύχθηκαν παράνομες και η αποχή νόμιμη και αναγκαστική.

Παραδείγματα τέτοια έχουμε αρκετά στην Ελλάδα που θέλουμε να περηφανευόμαστε ότι "γέννησε τη Δημοκρατία", δεν είναι μοναδική η παραπάνω περίοδος. Απλά ήταν η πιο πρόσφατη και ταιριάζει ιστορικά με την αυριανή μέρα.

Συμπέρασμα; Υπήρξαν φορές που οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν τα πράγματα και κατέστησαν παράνομες ή αλλοιώθηκαν. Υπήρξαν φορές που η αποχή επιβλήθηκε ώστε να μην επέλθουν αλλαγές μέσω της εκλογικής διαδικασίας. Ίσως αυτά τα ιστορικά γεγονότα να καταδεικνύουν από μόνα τους την αξία των δημοκρατικών θεσμών που σήμερα έχουν επικίνδυνα απαξιωθεί εξαιτίας της παρακμής που βιώνουμε. για την οποία όμως δεν φταίνε οι δημοκρατικοί θεσμοί.

http://gasimakop.blogspot.com